Przejdź do treści
2
Przejdź do stopki

Klasycyzm

Treść


          eśli w baroku do szczytowego rozwoju zostały doprowadzone formy muzyki polifonicznej to w klasycy żnie notujemy rozkwity nowego stylu w muzyce, mianowicie homofonii. Najogólniej mówiąc, homofonia polega na tym, że –też będąc muzyką wielogłosową –wysuwa na plan pierwszy jeden z głosów, jedna z melodii, i ta melodia jest wyraźnie rozpoznawalna. Twórcy okresu klasycyzmu dążyli do równowagi treści i formy, do przejrzystości i zwięzłości konstrukcji utworu. Klasykom z Wiednia zawdzięcza też muzyka tzw. frome sonatową. Jest to konstrukcja trzy częściowa, składająca się z ekspozycji, przetworzenia oraz repryzy. Taką budowę sonatową miały poszczególne części dużych utworów instrumentalnych.
 Józef Haydn – ojciec symfonii                                          
Józef Haydn był twórca, który budował i krystalizował fundamenty muzyki klasycyzmu: konstrukcje formalną utworów i skład orkiestry symfonicznej. Nazwany został ojcem symfonii, choć można by go nazwać także ojcem kwartetu i formy sonatowej. Choć tych form nie stworzył, nadał im ostateczny kształt i doprowadził do doskonałości. Zawdzięczamy nu precyzyjnie skonstruowaną, łagodną i pogodna w nastroju muzykę – przede wszystkim ponad sto symfonii (ze słynną 94 Symonią G-dur „ Z uderzeniem w kocioł”). To właśnie w tych symfoniach ustalił ostateczny skład orkiestry klasycznej, zwanej dziś „symfoniczną”.
 Wolfgang Amadeusz Mozart- arcymistrz dźwięku              
Wolfgang Amadeusz Mozart od wczesnego dzieciństwa zdradzał cechy genialności- i rzeczywiście pozostał muzycznym geniuszem do końca swego bardzo krótkiego, bo tylko 35-letniego życia . mimo to zdążył pozostawić nam kilkaset wspaniałych utworów skrzących się dowcipem i wyróżniających słynną mozartowską lekkością oraz melodyjnością. Ponad 50 symfonii, kilkadziesiąt koncertów fortepianowych, skrzypcowych, fletowych i  na inne instrumenty solowe z towarzyszeniem orkiestry, blisko 20 mszy oraz inne utwory muzyki kościelnej, 13 oper, które do dnia dzisiejszego znajdują sie w repertuarze wszystkich teatrów operowych świata. Mozart napisał również wiele utworów kameralnych, solowych. Jest także pierwszym wielkim twórcą wśród zawodowych kompozytorów piszących muzykę rozrywkową.
  Ludwik van Beethoven-wielki symfonik                              
Ludwik van Beethoven początkowo przejął wykształcony przez Haydna i Mozarta styl muzyki klasycznej, ale z czasem jego pełna namiętność i tragizmu osobliwość zaczyna wyrastać ponad charakterystyczny dla tej epoki umiar i wdzięk. Jego muzyka staje się bardziej subiektywna, wychodzi poza uznane kanony i w ostatnim etapie stanowi już zapowiedź nadchodzącego romantyzmu, a nawet niektórymi elementami zapowiada twórczość kompozytorów następnego stulecia. Twórczość Beethovena najlepiej reprezentuje cykl dziewięciu symfonii, które od czasów powstania do dzisiaj stanowią żelazny repertuar wszystkich orkiestr symfonicznych na świecie. A finał jego 9 symfonii – Oda do radości, z tekstem wielkiego poety niemieckiego Fryderyka Schillera- uznawany jest za jedno z najwybitniejszych osiągnięć kultury europejskiej. Z muzyki orkiestrowej Beethovena znane i grywane są także jego uwertury, marsze i tańce, koncerty fortepianowe i skrzypcowe. Beethoven skomponował dwie msze, z których Missa solemnis zaliczana jest do arcydzieł muzyki sakralnej, operę Fidelio oraz setki utworów kameralnych i solowych.
  Polski klasycyzm i preromantyzm
Otóż 11 lipca 1778 roku na scenie Pałacu Radziwiłowskiego przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie wystawiono poraz pierwszy polską operę. Była nią Nędza uszczęśliwiona, którą skomponował Maciej Kamienski do tekstu Franciszka Bohomolca. W 1794 roku wystawiono operę Jana Stefaniego, napisana do słów ojca teatru polskiego Wojciecha Bogusławskiego, pt. Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale, a następnie opery innych preromantyków. W dobie klasycyzmu chwalebnie zapisały się jeszcze co najmniej dwa znaczące nazwiska: Śląska Józef Elsnera, który był nauczycielem Chopina, i Wielkopolanina Karola Kurpińskiego, twórcy wielu pieśni patriotycznych, m.in. Warszawianki.

Mazurek Dąbrowskiego jako hymn państwowowy
 Mazurek Dąbrowskiego towarzyszył Polakom we wszystkich bitwach kompanii napoleońskiej, a także w 1806 roku, kiedy to Dąbrowski w aurze zwycięzcy znalazł się w Wielkopolsce. Nadszedł czas Księstwa Warszawskiego i już wówczas Pieśń Legionów Polskich we Włoszech odgrywała rolę nieoficjalnego hymnu: tak duża była jej popularność i legenda z nią związana. W połowie 19 stulecia Mazurek Dąbrowskiego wszedł w nowy okres swoich dziejów, stając się jedną ze sztandarowych pieśni narodów słowiańskich. A ściślej mówiąc: stał się pierwowzorem wielu późniejszych hymnów.  Kiedy nareszcie po 1 wojnie światowej odzyskaliśmy niepodległość, Mazurek Dąbrowskiego był powszechnie grany jako hymn państwowy. 26 lutego 1927 roku został oficjalnie uznany za hymn państwowy.

    Bóg i Ojczyzna
Autorem muzyki do hymnu Boże, cos Polskę Jan Napomucen Kraszewski. Napisał ją na zlecenie swego nowego  najwyższego przełożonego wielkiego księcia Konstantego. Przydzielony przez cara dowódca naszego wojska był tak bardzo zadowolony z muzyki podporucznika, że podarował mu w podzięce pierścień. W 19 i 20 wieku Boże, coś Polskę była drugą obok Mazurka Dąbrowskiego najważniejszą pieśnią Polaków, pełniącą rolę nie tylko hymnu narodowego, ale i religijnego
 

920